Parszywa (nie)dwunastka, czyli „Zodiaki. Genokracja” Magdaleny Kucenty

Kamień Królestwa Sloget? Opowieści o Vodimorze? Słyszał ktoś z Was o tych cyklach? Opublikowana niedawno Lista Pomocnicza Nagrody im. Janusza A. Zajdla pokazuje, jak wiele osób daje się skusić ofertom wydawnictw vanity i self-publishingu oraz jednocześnie jak trudno wybić się w taki sposób, o ile nie na starcie nie jest się już rozpoznawalnym (więcej poczytacie o tym w artykule Marcina Zwierzchowskiego opublikowanym w Polityce). Magdalena Kucenty jest natomiast przykładem tego, jak może wyglądać – z braku lepszego słowa – organiczna droga do wydania pierwszej powieści. Od opowiadań publikowanych w Nowej Fantastyce, przez antologie aż po Zodiaki.

W bliżej nieokreślonej Ziemia uległa znacznym zmianom. Ludzkość skupia się wokół tak zwanych intrapolii, czyli miejskich molochów zamkniętych pod ogromnymi kopułami. Poza nimi szaleją nie tylko niebezpieczne osobniki ludzkie, ale też czynniki mutacyjne. Nie zmieniło się jednak to, że rządzą najbogatsi. W tym świecie obsesją uprzywilejowanych stałą się czystość genetyczna, odsetek człowieczeństwa. Czyści, genokraci, brzydzą się deformantami, lecz nie cofają się przed użyciem ich do własnych celów. Skrzętnie korzysta z tego pewien naukowiec, zwany „ojcem”, który stworzył Zodiaki. Dobierane w pary mutanty dysponują specyficznymi umiejętnościami przydatnymi do niekoniecznie legalnych zastosowań. Problem w tym, że rola poddanych niezbyt podoba się samym Zodiakom, a w dodatku relacjom między nimi samymi daleko do prostoty.

Pod kątem światotwórstwa Zodiaki. Genokracja to kolejny, po recenzowanych nie tak dawno temu Łzach Mai, przykład na połączenie sprawdzonych schematów z oryginalnymi elementami. Świat zniszczony przez wirusa czy też inną chorobę, wielkie miasta pod kopułami czy też kastowy system to części składowe dobrze znane czytelnikom. Jednak Magdalena Kucenty korzysta z nich umiejętnie i wzbogaca o te mniej spotykane. Typowej dla literatury cyberpunkowej cyborgizacji towarzyszy też bowiem sfera mutacji, która w przypadku Zodiaków wkracza w zasadzie w sfery superbohaterskie. Choć może bardziej zasadne byłoby tu wspomnieć o przerysowaniu znanym z anime. Mamy tu bowiem rozchwianą emocjonalnie zabójczynię o rozdwojonej osobowości, potężnego mutanta słusznie zwanego Smokiem (skrzydła w zestawie), a do tego dochodzą umiejętności zahaczające o prekognicję czy wręcz manipulację czasem.

Kto zgadnie jaki to gwiazdozbiór?

Mimo pewnego przerysowania pozytywnie prezentują się też postaci. Twory „ojca” są przydatne, ale i w wielu aspektach ułomne, czasem wręcz przydatne do jednego celu. Ta mieszanka mocy i słabości czyni ich bardziej ludzkimi, łatwiej niektórym z nich kibicować. Jest to jednocześnie grupa mocno dość liczna (tym bardziej, że jeden znak ma kilka „iteracji”) i zróżnicowana, nie tylko charakterologicznie. Jest wśród nich swoista wewnętrzna hierarchia, są romanse i antypatie – dynamika tych związków zdecydowanie się autorce udała. Jest tak także za sprawą zmienności narracyjnej. Obserwowanie akcji z perspektyw różnych osób pozwala nie tylko lepiej poznać ich motywacje, ale też umożliwia przejrzyste wprowadzenie większej liczby wątków.

Zodiaki jednak nie są powieścią idealną. Powyższe elementy są bowiem spięte w sposób momentami nieco zbyt chaotyczny, zwłaszcza na początku. Może to być kwestia indywidualne odbioru, ale w pierwszej części brak jest nieco chwil na wytchnienie dla czytelnika. Poszczególne części składowe (świat, postaci) są prezentowane w odpowiedni sposób, ale w pewnym momencie robi się ich zbyt dużo. Na szczęście im dalej w miasto, tym robi się bardziej przejrzyście, nawet jeśli pytań pozostaje tyle samo.  Bez żadnych wątpliwości przyznać natomiast trzeba, że Magdalena Kucenty prześwietnie radzi sobie z rozpalaniem czytelniczej ciekawości. Prolog oraz epilog napisane są tak, że aż chce się rzucić na resztę powieści, a potem zostaje się z wielkim apetytem na kontynuację. To drugie uczucie wzmacniają też skrawki informacji porozrzucane po reszcie powieści i utwierdzające w przekonaniu, że jeszcze wiele zostało do odkrycia.

Podsumowując, Zodiaki. Genokracja to udany debiut. Magdalena Kucenty pokazała, że potrafi przekuć doświadczenie zdobyte przy pisaniu opowiadań w pełnoformatową opowieść. Pewne braki konstrukcyjne nie wadzą zbytnio w lekturze, gdyż skutecznie przesłania je bogactwo postaci z ich relacjami i zróżnicowanymi charakterami, a także intrygująca fabuła i umiejętnie opisany świat.

Za egzemplarz do recenzji serdecznie dziękuję

Zodiaki narozrabiały też tu:

• Iskierka_Czyta

Kolejny gość kafeterii – bezdomny, co Capri wywnioskował po braku omnikronu i noszonych przez faceta łachmanach […] Z jakiegoś powodu nie został jeszcze wyrzucony spod kopuły. Prawdopodobnie miał w wewnętrznej Oonie rodzinę, która ani myślała zajmować się chorym, ale jednocześnie zapewniała mu status obywatela. Ot, luka prawna jakich wiele. Co nie zmieniało tego, że mężczyzna w ciągu półtora miesiąca umrze.
Capri drgnął. Zamknął oczy.
Cofnij, pomyślał. Dodaj pieniądze.
Bezdomny, przysypiający nad zimną kawą, zostanie okradziony i pobity. W ciągu tygodnia umrze.
Cofnij. Odejmij pieniądze, dodaj szpital.
Bezdomny, przysypiający nad zimną kawą, zostanie poddany leczeniu. W ciągu czterech miesięcy umrze.