Trącące myszką (i klawiaturą), czyli opowieści w grach komputerowych

Od pewnego czasu gry pozostają naczelnym kozłem ofiarnym osób lubujących się medialnych panikach. W czasach zamierzchłych złorzeczono na rock’and’rolla, później prowadzono krucjaty przeciwko Dungeon and Dragons, a od pewnego czasu źródłem zła wszelakiego niektórym jawią się właśnie gry komputerowe. Branża niby się tym przejmuje, ale w zasadzie nie musi, bo już jakiś czas temu wyprzedziła muzyczną czy filmową, ale wiele osób nadal odmawia grom statusu tworów artystycznych. Postrzegane są jako niepoważne, marnujące czas i ogłupiające. W tym wpisie chciałbym zadać tym twierdzeniom kłam i przedstawić kilka swoich ulubionych growych opowieści.

Blog to książkowy, więc kluczem będą właśnie opowieści. Mam wiele gier, którym czasu poświęciłem wiele, a fabuły w nich był szczątkowe lub nie było ich wcale, lecz nie tu ich miejsce. Trzeba też zaznaczyć, że gry jako medium rządzą się swoimi prawami i nie mogę opowiadać historii w ten sam sposób, co literatura. Kluczem do wszystkiego pozostaje tu interaktywność, a do tego każdy z podgatunków growych ma charakterystyczne elementy rozgrywki, które kształtują sposób prowadzenia historii. Będą więc zadania do wykonania, zagadki do rozwiązania i wrogowie do pokonania na sposoby różne. Łatwiej płynnie opowiedzieć historię w grze przygodowej, w której elementy growe sprowadzają się do rozwiązywania zagadek z fabułą splecionych. W dodatku źle zaprojektowana gra może zniweczyć i najpiękniejszą historię. Te poniżej są więc nie tylko po części literackie, ale są i po prostu dobrymi grami same w sobie.

Dwie uwagi techniczne nim przejdę do meritum. Ze względu na techniczne niezbyt na czasie bycie pod kątem sprzętu nie doświadczycie tu gier nowych, a ze względów dość oczywistych wykluczam gry oparte na książkach (odpada więc na przykład Discworld, I Have No Mouth, and I Must Scream  czy też recenzowane tu Filary ziemi).

█║▌│ █│║▌ ║││█║▌ │║║█║ │║║█║

Będę tu wybitnie nieoryginalny, gdyż ta gra stanowi naczelny przykład bogatej opowieści growo-komputerowej. Początek wygląda nieco sztampowo, gdyż kierujemy poczynaniami bohatera, który utracił pamięć. Jednak od razu robi się ciekawie, gdyż protagonista budzi się w kostnicy, a towarzyszyć mu zaczyna pewna latająca, przemądrzała czaszka, której „ekwipowalną” bronią są… zęby. Już w pierwszej lokalizacji można odkryć kilka ciekawych faktów (ale można je też przegapić), a im dalej w świat, tym lepiej: bogaty, mroczny świat, cała plejada intrygujących postaci i ich poruszających historii, a do tego odpowiednia dawka humoru. Co prawda system walki jest nieco toporny, ale jednym z plusów gry jest to, że większość zadań można wykonać bez stosowania rozwiązań siłowych.

Gra jest teraz dostępna na Androidzie, a niedawno ukazało się wydanie odświeżone. Miłośnicy bardziej heroicznych historii mogą zaś sięgnąć po Baldur’s Gate.

BioWare po raz kolejny, tym razem jako producent, nie zaś wydawca. Wcielanie się we władającego mocą bohatera/nikczemnika jest niezwykle kuszące, co w połączeniu z przebogatym (i szalenie popularnym) światem zaowocowało całą furą gier. Niektóre z nich były katastrofalnie wręcz nieudane, ale kilka było świetnych. KotOR należy zdecydowanie do tych drugich. Znów wraca motyw amnezji, ale ponownie wykorzystany jest zmyślnie. Główny wątek fabularny jest ciekawy i naznaczony jedną z ciekawszych wolt, jakie dane było mi napotkać. Gdy dodać do tego świetnych towarzyszy oraz możliwością wyboru pomiędzy mroczną a jasną stroną mocy, trudno było nie zatopić się w tej historii.

Przyznać się też muszę, że KotOR jest jedyną grą RPG, w której stałem się nikczemnikiem z wyboru. W 99% przypadków moja postać jest mniej lub bardziej heroicznym herosem, ale tu czerpałem nieprzyzwoitą przyjemność z taplania się w ciemnej stronie mocy. Ale zwalam to wszystko na HK-47, uroczo mizantropijnego robota-zabójcę. A teraz gra jest nawet dostępna na Androidzie.

Kolejna gra, kolejne powiązanie – imperium George Lucasa składała się nie tylko z części filmowej, ale też grotwórczej. Lucasfilm Games tworzyło zaś nie tylko gry powiązane z filmami wytwórni macierzystej, ale też stworzyło moją absolutnie ulubioną serię gier przygodowych. Przygody jeszcze-nie-pirata-ale-bardzo-chcę Guybrusha Threepwooda to połączenie Wyspy skarbów z humorem rodem z Terry’ego Pratchetta. Piękna kobieta do uratowania, okrutny pirat do pokonania i skarby do odkrycia, a do tego cała tona żartów i księżycowej logiki. A do tego dużo subwersji, gry na stereotypach i robienia gracza w balona. Tutaj niewiasta w opałach najlepiej ratuje się sama, kanibale martwią się spożywaniem zbyt dużej ilości czerwonego mięsa, a piraci pojedynkują się na obelgi.

Jeśli odstrasza Was grafika sprzed niemal 30 lat, śpieszę donieść, że niedawno wydana została pięknie odnowiona wersja z cudownie animowaną grafiką we współczesnej rozdzielczości i z pełnym ugłosowieniem. Nie mógłbym tu nie wspomnieć o Discworld, która całkiem nieźle oddaje humor wczesnego Pratchetta, a do tego ma boską obsadę głosową z Ericiem Idlem i Tonym Robinsonem (Baldrick z Black Addera) w rolach głównych. Miód dla uszu i śmiech dla duszy.

Pora na drastyczną zmianę klimatu: z quasi-karaibskich wysp przenosimy się w pustkę kosmosu horrorem naznaczoną. Gra stworzona przez Looking Glass Studios to strzelanka z bardzo rozwiniętymi elementami RPG, prekursor Bioshocka i tym podobnych. Tym razem sterujemy poczynaniami typowego dla tego gatunku bezimiennego bohatera niemowy; w tym przypadku jest to żołnierz pracujący dla ziemskiej korporacji, który zostaje wprowadzony w stan kriosnu i wysłany na pokładzie Von Brauna jednego z dwóch statków wysłanych w reakcji na sygnał ratunkowy spoza Układu Słonecznego. Za tym wszystkim kryje się niezwykle ciekawa fabuła łącząca w sobie cyberpunk i grozę w kosmicznej otoczce. Gracz przemierza pokłady opuszczonych statków i z elektronicznych zapisków poznaje historię poszczególnych członków załogi, aż w końcu zostaje wplątany w konflikt dwóch potężnych sił o złowrogo zróżnicowanych „osobowościach”. Nie dość, że jest to fascynująca historia fantastyczno-naukowa, to jeszcze istnie przerażająca gra, w której nawet podstawowy wróg potrafi przyprawić o migotanie komór.

Fascynujące dla mnie było to, że nawiązałem emocjonalną więź z postaciami, które napotkałem co najwyżej w postaci zwłok. Jednak najbardziej w pamięć zapadła mi historia pary rozdzielonej pracą na poszczególnych statkach i ich walka o ucieczkę ze statku. W produkcji jest ponoć część trzecia serii, ale nie mam wielkich nadziei na jej ukończenie, jako że to projekt z Kickstartera, który już zaliczył pierwszą glebę.

Ech, ależ ze mnie dziadyga… Najnowsza gra z listy ma już ponad 10 lat. Kolejna gra prezentująca akcję z perspektywy pierwszej osoby, ale tym razem bez strzelania. Portal to historia ludzkiego królika doświadczalnego w kompleksie Aperture Science (na marginesie: konkurencji dla firmy Black Mesa znanej z serii Half-Life), którego nadzorcą jest obdarzona uroczym głosem sztuczna inteligencja, GLaDOS. Początek wygląda dość niewinnie – miły głos, proste zagadki i obiecane ciasto na zakończenie testów urządzenia tworzącego portale. Dość szybko jednak gracz ma okazje zajrzeć „pod podszewkę” instytutu i odkrywa, że… o zgrozo… ciasto to kłamstwo. GLaDOS okazuje się uroczo psychopatyczna i chętnie pozbawi nas życia. Pod kątem opowieści byłby to odpowiednik niezłego opowiadania o lekko dystopijnym zabarwieniu.

Jako ciekawostkę mogę zaś dodać, że miałem swój udział w tłumaczeniu tej gry na język polski, z cudowną piosenką końcową włącznie. Ech, i teraz znów będę nucił ją pół dnia.

█║▌│ █│║▌ ║││█║▌ │║║█║ │║║█║

Pisanie o dobrych grach wiąże się u mnie z tym samym, co pisanie o dobrych książkach: chęcią powrotu. Korci mnie teraz, by zainstalować ponownie System Shock 2 i zmierzyć się z Wielością i SHODAN albo też znów podbić galaktykę z wyjątkowym okrucieństwem. Nim jednak ucieknę w światy wirtualne, proszę Was o podzielenie się Waszymi ulubionymi historiami w grach komputerowych.

Look at you, hacker: a pathetic creature of meat and bone, panting and sweating as you run through my corridors. How can you challenge a perfect, immortal machine?